Rıza Olmadan Görüntülerin Paylaşılması

Kişinin Rızası Olmadan Görüntülerinin Paylaşılması Suç Mudur?

Günümüzde dijital platformların yaygınlaşmasıyla birlikte, kişilerin rızası olmadan görüntülerinin paylaşılması ve bu paylaşımın doğurabileceği olumsuz sonuçlar büyük bir sorun haline gelmiştir. Özellikle sosyal medya, fotoğraf ve video paylaşım platformlarının yaygın kullanımı, özel yaşamın gizliliğini korumak için bazı yasal düzenlemelerin gerekliliğini ortaya koymuştur. Bu makalede, kişilerin rızası olmadan görüntülerinin paylaşılmasının hukuki boyutunu, Türkiye'deki ve uluslararası hukuktaki düzenlemeleri, suçun ceza kapsamını ve mağdurların hak arama yollarını ele alacağız.

1. Kişisel Verilerin Korunması ve Özel Hayatın Gizliliği

Özel hayatın gizliliği ve kişisel verilerin korunması, Anayasa ve Türk Ceza Kanunu (TCK) gibi temel yasalarda güvence altına alınmıştır. Türkiye'de, Anayasa’nın 20. maddesi kişilerin özel hayatının gizliliğini koruma altına alırken, TCK’nin 134. maddesi ise bu korumayı ihlal eden kişilere yönelik cezai yaptırımlar getirmektedir. Bu bağlamda, bir kişinin izni olmaksızın görüntülerinin alınması, kaydedilmesi ve başkalarıyla paylaşılması özel hayatın gizliliğini ihlal eden bir eylem olarak kabul edilmektedir.

2. TCK 134. Madde: Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu

Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesi gereğince, bir kişinin özel hayatına dair görüntülerin izinsiz kaydedilmesi, başkalarına iletilmesi veya yayımlanması yasadışı olarak kabul edilmektedir. Kanunun bu maddesi, kişilerin rızası olmadan yapılan görüntü ve video paylaşımlarının cezai yaptırımlarla karşılık bulmasını sağlar. Bu maddenin içeriği şu şekildedir:

• İzinsiz Görüntü Alma: Kişinin özel yaşamına dair olan görüntülerinin izinsiz şekilde alınması, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılabilir.

• Görüntülerin Yayımlanması veya Başkalarıyla Paylaşılması: Elde edilen görüntülerin izinsiz olarak başkalarına iletilmesi veya kamuya açık şekilde paylaşılması durumunda, ceza artırılarak uygulanır.

3. Kişinin Rızası Olmadan Görüntü Paylaşımının Suç Oluşturma Şartları

Bir görüntünün paylaşılmasının suç teşkil etmesi için aşağıdaki şartların sağlanması gerekmektedir:

• Görüntü Özel Alanda Çekilmiş Olmalı: Kişinin özel alanında çekilen görüntüler daha güçlü bir hukuki koruma altındadır.

• Kişinin Rızası Olmamalı: Paylaşıma dair kişinin açık bir onayı bulunmamalıdır.

• Görüntü Kişinin Özel Hayatına Ait Olmalı: Kamusal alanlarda çekilen görüntüler genelde bu korumaya girmez, ancak özel hayatın gizliliğini ihlal eden veya zarar verici nitelikte ise yine suç teşkil edebilir.

4. Dijital Platformlarda Görüntü Paylaşımı ve Hukuki Sonuçları

Sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları gibi dijital platformlarda, bir kişinin izni olmadan yapılan görüntü paylaşımları, yasal açıdan ciddi sonuçlar doğurabilir. Örneğin, izinsiz çekilmiş fotoğrafların sosyal medya üzerinden paylaşılması, hem kişisel hakları ihlal eder hem de mağduru psikolojik olarak olumsuz etkiler. Bu tür durumlar Türkiye'de kişilik haklarının ihlali olarak nitelendirilir ve mağdur tazminat talep etme hakkına sahip olur.

5. Uluslararası Hukukta Rıza Olmadan Görüntü Paylaşımı

Birçok ülke, kişisel verilerin korunması ve özel hayatın gizliliği konularında yasal düzenlemelere sahiptir. Özellikle Avrupa Birliği'nin Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR), kişisel verilerin korunmasına yönelik kapsamlı hükümler içermektedir. GDPR’ye göre, bir bireyin izni olmadan kişisel verilerinin (fotoğraflar ve videolar dahil) paylaşılması yasadışıdır ve ciddi cezai yaptırımlara tabi tutulabilir. Türkiye’deki 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), GDPR ile benzer ilkeler benimseyerek, kişilerin görüntülerinin izinsiz paylaşımını yasaklar ve verilerin rıza olmaksızın kullanılmasını sınırlandırır.

6. Görüntülerin İzinsiz Paylaşımı Durumunda Hak Arama Yolları

Kişinin rızası olmadan paylaşılan görüntülerle karşılaşan bir birey, haklarını çeşitli yasal yollarla arayabilir:

• Ceza Davası Açmak: TCK 134. madde kapsamında ceza davası açılabilir ve failin cezalandırılması talep edilebilir.

• Tazminat Davası Açmak: Kişilik hakları ihlal edilen mağdur, manevi tazminat davası açarak yaşadığı psikolojik zarar ve itibar kaybı için tazminat talep edebilir.

• Kişisel Verilerin Korunması Kurulu'na Şikayet: KVKK kapsamında kişisel verilerin ihlali durumunda, Kişisel Verileri Koruma Kurulu’na şikayette bulunulabilir.

7. İzinsiz Görüntü Paylaşımına Karşı Alınabilecek Önlemler

Bu tür vakaların önlenmesi için bireyler ve toplum, çeşitli önlemler alabilir:

• Gizlilik Ayarlarını Kontrol Etmek: Sosyal medya hesaplarının gizlilik ayarlarının dikkatli bir şekilde yapılması, bu tür ihlallerin önüne geçebilir.

• Yasal Bilgiye Sahip Olmak: Kişilerin haklarını bilmesi, izinsiz paylaşımların hukuki boyutunu anlaması önemlidir.

• Güvenilir Platformlar Kullanmak: Dijital ortamlarda, kişisel bilgilerinizi ve görüntülerinizi yalnızca güvenilir platformlarda paylaşmak önemlidir.

8. Sonuç: Rızasız Görüntü Paylaşımı Hukuki Açıdan Ciddi Bir Suçtur

Kişinin rızası olmadan görüntülerinin paylaşılması, Türkiye'de ve uluslararası hukukta ciddi bir suç olarak değerlendirilir ve kişisel hakların ihlaline neden olur. Türk Ceza Kanunu ve KVKK gibi yasal düzenlemeler, mağdurların haklarını koruyacak şekilde oluşturulmuştur. Mağdurlar, yasal yollarla haklarını arayabilir ve bu ihlale sebep olanların cezalandırılmasını sağlayabilir. Dijital çağda, özel hayatın korunması ve kişisel hakların ihlal edilmemesi için herkesin bu konuda bilgi sahibi olması önemlidir.